دستورالعمل نحوه اجرای مفاد ماده ۱۸۱ قانون مالیاتهای مستقیم
با توجه به تدوين آيين نامه اجرايي موضوع ماده ۱۸۱ قانون مالياتهاي مستقيم و تصويب آن توسط وزراي محترم امور اقتصادي و دارایی و دادگستري و احصاء وظايف واحد بازرسي مالياتي ستاد سازمان و واحدهاي اجرايي بازرسي مالياتي در آيين نامه مذكور، جهت اجراي بهينه مفاد ماده ۱۸۱ قانون مالياتهاي مستقيم و انجام هماهنگي‌هاي لازم و تسريع در رسيدگي به اسناد و مدارك به دست آمده، مطالبه، قطعیت و وصول حقوق حقه دولت، ساير وظايف واحد بازرسي مالياتي ستاد، ادارات كل امور مالياتي استان‌ها و امور مالياتي شهر و استان تهران و مركز فناوري اطلاعات و ارتباطات به شرح ذيل تعيين و ابلاغ می گردد.
الف) وظايف واحد بازرسي مالياتي ستاد سازمان:
1. ابلاغ سياست‌هاي كلي اجراي ماده ۱۸۱ قانون مالياتهاي مستقيم به ادارات كل امور مالياتي.
2. انجام عمليات اجرايي موضوع ماده ۱۸۱ قانون مالياتهاي مستقيم در موارد ويژه.
3. دريافت درخواست‌هاي اجرايي ماده ۱۸۱ قانون مالياتهاي مستقيم ارسالي از سوي مراجع قانوني و اطلاعات مردمي واصله به ستاد سازمان و بررسي آنها از لحاظ سطح اهميت و قابليت اجرايي، اولويت بندي درخواست‌هاي مهم و مورد نياز با توجه به سياست گذاري‌هاي سازمان و پيشنهاد اجراي مفاد ماده مذكور به رئيس كل محترم سازمان يا اشخاص مجاز از طرف ايشان.
4. نظارت بر مراحل اجرای ماده ۱۸۱ قانون مالياتهاي مستقيم و رسيدگي به اسناد و مدارك به دست آمده و اطلاعات استخراج شده و مطالبه، قطعيت و وصول ماليات متعلقه.
5. جمع آوري نتايج اجراي ماده ۱۸۱ قانون مالياتهاي مستقيم در سراسر كشور و ارائه گزارش به رئيس كل محترم سازمان در بازه‌هاي زماني سه ماهه.
6. تهيه فرم‌ها،دستورالعمل‌هاي لازم جهت انجام بهينه فرآيند اجرايي ماده ۱۸۱ قانون مالياتهاي مستقيم و ابلاغ به ادارات كل امور مالياتي كشور.
7. تهيه سرفصل‌ها و برگزاري دوره‌هاي آموزشي اختصاصي مرتبط با امور اجرايي ماده ۱۸۱ قانون مالياتهاي مستقيم براي اعضاي هيأت‌ها و واحدهاي اجرايي بازرسي مالياتي سراسر كشور با همكاري دفتر آموزش.
ب) وظايف ادارات کل امور مالياتي استان‌ها و امور مالياتي شهر و استان تهران:
۱- مديران کل امور مالياتي استان‌ها و رئيس امور مالياتي شهر و استان تهران موظفند از تاريخ ابلاغ اين دستورالعمل، ظرف مدت يک ماه نسبت به پيشنهاد چارت سازماني واحدهاي اجرايي بازرسي مالياتي در سقف تشکيلات مصوب، تعيين اعضاي واحدهاي اجرايي بازرسي مالياتي و اخذ احکام نمايندگان دادستاني عمومي و انقلاب يا دادگستري محل در چارچوب آئين نامه اجرايي موضوع تبصره ۴ ماده ۱۸۱ قانون مالياتهاي مستقيم اقدام و مراتب را جهت اقدامات بعدي به واحد بازرسي مالياتي ستاد سازمان اعلام نمايند.
* واحد اجرايي بازرسي مالياتي تحت نظر مستقيم مديران کل امور مالياتي استان‌ها و رئيس امور مالياتي شهر و استان تهران انجام وظيفه مي‌نمايند.
2- هيئت اجرايي در صورت استنکاف مودي از انجام وظايف مقرر در تبصره ۳ ماده ۱۸۱ قانون يادشده، مي‌بايست مراتب را به لحاظ پيش بيني ضمانت اجرايي کيفري مقرر در بند ۳ ماده ۲۷۴ آن قانون، به موجب صورت مجلس به اداره کل امور مالياتی گزارش دهد تا از طريق اداره کل امور مالياتي به دادستاني انتظامي مالياتي جهت اعلام جرم و اقامه دعوي اعلام گردد.
استنکاف مودي همچنين از موجبات محروميت وي از معافيت‌هاي مالياتي منابع مختلف درآمدي سال مورد مراجعه خواهد بود.
3- گروه‌هاي رسيدگي ويژه مي‌بايست اطلاعات واصله مربوط به تمامي سنوات قابل رسيدگي که در اجراي ماده ۱۸۱ قانون مالياتهاي مستقيم به دست آمده را ظرف مدت سه ماه رسيدگي و حسب مورد ماليات متعلقه را مطالبه نمايند. همچنين اطلاعات مثبته ساير موديان نيز حتي المقدور بايد از مدارک، استخراج و مورد رسيدگي قرار گرفته و در صورت عدم صلاحيت به دليل فعاليت ساير موديان در خارج از محدوده اداره کل، اسناد و مدارک مزبور را جهت رسيدگي به ادارات کل امور مالياتي ذيصلاح ارسال نمايند. در اين صورت ادارات کل امور مالياتي که مدارک مربوطه به آنان ارسال گرديده است مي‌بايست ظرف مدت سه ماه، اسناد و مدارک دريافتي را رسيدگي و حسب مورد ماليات متعلقه را مطالبه نموده و مراتب را به واحد بازرسي مالياتي ستاد اعلام نمايند.
شايان ذکر است: در مواردي که مدارک به دست آمده از نظر قوانين مالياتي، مشمول مرور زمان گرديده است، جهت اعمال ماده ۲۷۷ قانون مالياتهاي مستقيم و محروميت‌هاي مقرر در ساير قوانين من جمله قانون ارتقاء سلامت نظام اداري و مبارزه با فساد (بند ب ماده ۵ قانون موصوف) بررسي و اقدامات لازم توسط واحدهاي ذيربط صورت پذيرد.
4- کليه مراحل اعم از رسيدگي و مطالبه ماليات، طي مراحل دادرسي مالياتي شامل طرح پرونده در هيئت‌هاي حل اختلاف مالياتي، اجراي قرارهاي کارشناسي، طرح در شوراي عالي مالياتي و … مربوط به پرونده‌هاي موديان مالیاتی که اسناد و مدارک آنان در اجراي ماده ۱۸۱ قانون مالياتهاي مستقيم مورد بازرسي قرار گرفته است بايد به صورت خارج از نوبت انجام شود.
5- اعضاي هيئت و واحدهاي اجرايي بازرسي مالياتي از ميان افراد مطلع و بصير در امر حسابرسي مالي، مالياتي و فناوري اطلاعات انتخاب و پس از اخذ تاييديه دادستاني انتظامي مالياتي و دفتر مرکزي حراست براي مدت دو سال منصوب مي‌گردند و فهرست اسامي و مشخصات آنان و همچنين اعضاي گروه‌هاي رسيدگي ويژه به واحد بازرسي مالياتي ستاد ارسال گردد.
6- گزارش عملکرد نمايندگان دادستاني عمومي و انقلاب يا دادگستري محل را در دوره‌هاي زماني شش ماهه به انضمام يک نسخه از صورت مجلس‌هاي تنظيمي موضوع ماده ۱۰ آئين نامه اجرايي، به مرجع قضايي ذيربط ارسال نمايند.
7- فرآيند بررسي و استخراج اطلاعات از اسناد و مدارک به دست آمده اعم از کاغذي يا داده‌هاي الکترونيکي، مي‌بايست حداکثر ظرف مدت سه ماه صورت گرفته و نتايج حاصله به همراه يک نسخه از صورت مجلس‌هاي تنظيمي موضوع ماده ۱۰ آئين نامه اجرايي و گزارش و مستندات مرتبط به اداره امور مالياتي ذيربط ارسال گردد.
8- يک نسخه الکترونيکي از اسناد و مدارک ارسالي به ادارات امور مالياتي، به عنوان بايگاني در واحدهاي اجرايي بازرسي مالياتي نگهداري مي‌گردد و يک نسخه از آن نيز به همراه تصوير صورت مجلس‌هاي تنظيمي، گزارش هيئت بازرسي مالياتي و نامه ارسال مدارک به ادارات امور مالياتي به واحد بازرسي مالياتي ستاد سازمان ارسال مي‌گردد.
9- ادارات کل امور مالياتي استان‌ها و امور مالياتي شهر و استان تهران از طريق واحدهاي اجرايي بازرسي مالياتي، بر روند رسيدگي به اسناد و مدارک به دست آمده در اجراي ماده ۱۸۱ قانون مالياتهاي مستقيم، تشخيص، مطالبه، مراحل دادرسي مالياتي و قطعيت و وصول نظارت نموده و تصوير گزارشات، اوراق مالياتي و مستندات مرتبط را ظرف مدت سه ماه به واحد بازرسي مالياتي ستاد سازمان ارسال نمايند.
ج) وظايف مرکز فناوري اطلاعات و ارتباطات:
1- مرکز فناوري اطلاعات و ارتباطات سازمان موظف است ظرف مدت شش ماه، نسبت به طراحي و پياده سازي سامانه مديريت اطلاعات گزارشات بازرسي با هماهنگي دفتر بازرسي ويژه، مبارزه با پولشويي و فرار مالياتي اقدام نمايد.
2- مرکز فناوري اطلاعات و ارتباطات سازمان موظف است با همکاري اداره کل امور پشتيباني سازمان و دفتر بازرسي ويژه، مبارزه با پولشويي و فرار مالياتي، نسبت به تهيه و توليد نرم افزارهاي کاربردي و تجهيزات سخت افزاري مورد نياز امور اجرايي ماده ۱۸۱ قانون مالياتهاي مستقيم اقدام نمايد.