اجرایی شدن آیین نامه تحریر دفاتر اصلاح شده

اداره کل امور مالیاتی استان
شورای عالی مالیاتی
سازمان امور اقتصادی ودارائی استان
هیأت عالی انتظامی مالیاتی
اداره کلدادستانی انتظامی مالیاتی
دفتر فنی مالیاتی
جامعه حسابداران رسمی ایران
دبیرخانه هیأت موضوع ماده 251 مکرر
سازمان حسابرسی
مجله مالیات

از آنجاییکه با توجه به تاریخ لازم الاجراء شدن تصویب نامه اصلاحیه آیین نامه مربوط به روش نگهداری دفاتر و اسناد ومدارک و نحوه ثبت وقایع مالی و چگونگی تنظیم صورتهای مالی نهایی موضوع تبصره 2 ماده 95 قانون مالیاتهای مستقیم که طی بخشنامه شماره 10579 / 1483- 211 مورخ 6 / 6 / 84 به کلیه واحدها ابلاغ گردیده، و در اجرا برای اشخاصی که طبق قانون مزبور مکلف به نگهداری دفاتر قانون ی می باشند مشکلاتی بوجود آوره است، لذا مقرر می گردد تاریخ لازم الاجراء شدن تصویب نامه اصلاحیه آیین نامه یاد شده برای کلیه اشخاص حقیقی وحقوقی که سال مالی آنها از 1 / 1 / 85 به بعد آغاز می گردد جاری ونسبت به سال مالی قبل از آن مفاد آیین نامه قبلی مجری می باشد ضمناً مفاد بخشنامه فوق الذکر کان لم یکن خواهد بود.

علی اکبر عرب مازار

شماره: 10579 / 1483 / 211
تاریخ: 06 / 06 / 1384
پیوست:

اداره کل امور مالیاتی استان
شورای عالی مالیاتی
اداره کلدفتر فنی مالیاتی
دفترهیأت عالی انتظامی مالیاتی
دبیرخانه هیأت های موضوع ماده 251 مکرر
دادستانی انتظامی مالیاتی
جامعه حسابداران رسمی ایران
سازمان حسابرسی

تصویب نامه اصلاحیه آیین نامه مربوط به روش نگاهداری دفاتر واسناد ومدارک ونحوه ثبت وقایع مالی و چگونگی تنظیم صورت های مالی نهایی تبصره 2 ماده 95 قانون مالیاتهای مستقیم که مفاد آن پانزده روز پس از درج در روززنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران لازم الاجرا خواهد شد جهت اطلاع به پیوست ارسال می گردد. ضمناً متذکر می شود اقدامات انجام شده بر اساس آیین نامه قبلی تا تاریخ لازم الاجرا شدن این اصلاحیه حسب مورد معتبر می باشد.

حیدری کرد زنگنه

شماره: 13593
تاریخ: 11 / 04 / 1383
پیوست:

تصویب نامه اصلاحیه آیین نامه
موضوع تبصره 2 ماده 95 قانون مالیاتهای مستقیم

آیین نامه مربوط به روش نگاهداری دفاتر واسناد ومدارک ونحوه ثبت وقایع مالی وچگونگی تنظیم صورت های مالی نهایی موضوع تبصره 2 ماده 95 اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم که در تاریخ 10 / 1 / 1382 به تصویب این وزارت رسیده، به شرح موارد زیر اصلاح می شود:

1_ عبارت آخر ماده 2 شامل ((به فارسی و یا خودنویس یا خودکار تحریر شده باشد)) به عبارت ((و به فارسی تحریر شده باشد)) اصلاح می گردد.

2_ متن تبصره 2 ماده 2 حذف و متن زیر جایگزین آن می شود.
((تبصره 2: نوشتن دفاتر با وسایلی که به سهولت قابل محو است (مانند مواد گرافیت ممنوع است.))

3_ متن قسمت اخیر ماده 8 شامل (کارت های حساب اعم از آنکه به وسیله دست یا ماشین تهیه شده باشند، در حکم دفاتر معین است)) به عبارت ((کارت های حساب در حکم دفاتر معین است)) اصلاح می گردد.

4_ تبصره ماده 11 به شرح زیر اصلاح می شود:
((تبصره: اشتباهات حسابداری در صورتی که بعداً در اثناء عملیات سال مربوط مورد توجه واقع وبرپایه استانداردهای حسابداری در دفاتر همان سال اصلاح ومستندات آن ارائه شود، به اعتبار دفاتر خللی وارد نخواهد کرد.))

5_ متن قسمت اخیر ماده 12 بعد از عبارت ((در ستون مزبور درج نمایند)) به شرح زیر تغییر می یابد:
((در صورتی که اقلام درآمد و هزینه و خرید وفروش دارائی های قابل استهلاک متکی به اسنادو مدارک باشد، مؤدیان مذکور می بایست پس از ثبت موارد در دفترمشاغل، اسناد ومدارک مربوط را به ترتیب شماره ردیف دفتر وبه نحوی که برای رسیدگی مأموران مالیاتی قابل استفاده باشد، نگاهداری نمایند.))

6_ در تبصره 3 ماده 13 عبارت ((ویا به عللی خارج از اختیار مؤدی)) حذف می شود.

7_ متن ماده 15 به شرح زیر تغییر می یابد:
((ماه 15- مؤسساتی که دارای شعبه هستند مکلفند با توجه به روش های حسابداری خود خلاصه عملیات شعبه یا شعب خودرا در صورتی که دارای دفاتر پلمپ شده باشند، لااقل سالی یکبار (تا قبل از بستن ذیحساب ها) ودر غیر این صورت ماه به ماه در دفاتر مرکز مؤسسه ثبت کنند.))

8_ ماده 17 به شرح زیر اصلاح می شود:
((ماه 17- مؤدیانی که از سیستم های الکترونیکی استفاده می نمایند، موظفند حداقل ماهی یکبار خلاصه عملیات داده شده به ماشین های الکترنیکی را در دفتر روزنامه یا مشاغل حسب مورد ثبت و حداکثر ظرف مهلت تعیین شده در ماده 14 این آیین نامه به دفتر کل منتقل کنند، علاوه بر این به منظور رسیدگی باید آیین نامه ها یا دستورالعمل های کار ماشین وبرنامه های آن ونحوه کار با نرم افزارهای مالی مورد استفاده را در اختیار مأموران رسیدگی قرار دهند، ضمناً مؤدیان مذکور مکلفند هرسه ماه یکبار خلاصه عملیات داده شده به ماشین های الکترونیکی را حداکثر تا 10 روز پس از پایان سه ماه به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم نمایند.))

9_ ماده 18 و تبصرهآن به شرح زیر اصلاح می شود:
((ماده 18_ اشخاص حقوقی ومشمولین بند الف ماده 96 اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم مکلفند صورت های مالی نهائی خود را با رعایت آخرین استانداردهای حسابداری اعلامی از طرف مراجع ذیصلاح تهیه وتنظیم نمایند.

تبصره: در مواردی که فرم اظهار نامه تدوین شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور که در اختیار مؤدیان گذارده می شود، حاوی فرم صورت های مالی نیز می باشد، اشخاص موضوع این ماده با تنظیم و تسلیم این فرم ها، ملزم به تسلیم صورت های مالی جداگانه که خود برای مؤسسه متبوع تهیه نموده اند، نخواهند بود، لیکن می توانند به منظور رفع ابهام احتمالی و یا ارائه اطلاعات بیشتر، علاوه بر تنظیم و تسلیم اظهار نامه مزبور نسخه ای از صورت های مالی وضمائم مربوط را نیز همراه اظهارنامه به اداره امور مالیاتی ذیربط تسلیم نمایند.))

10_ ماده 19 به شرح زیراصلاح و تبصرهآن حذف و تبصرهدیگری با متن ذیل به آن الحاق می گردد:
((ماده 19_ از اشخاص مشمول بند ((ب)) ماده 96 قانون مالیاتهای مستقیم، هر یک که در امور تولید و خرید وفروش کالا فعالیت ندارند وفعالیت آنها به طورمشخص محدود به دریافت بهای خدمات وپرداخت هزینه است، بایستی صورت خلاصه درآمدها و هزینه ها را حتی المقدور با تفکیک انواع آنها تهیه و سایر اشخاص موضوع آن بند مکلف است صورت حساب سود و زیان خودرا (با ابراز موجودی ها، خرید، فروش و غیره) برابر رویه های متداول در امر حسابداری تنظیم نمایند.

تبصره – چنانچه فرم اظهارنامه تدوین شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور که در اختیار مؤدیان گذارده می شود، از حیث لزوم ارائه اطلاعات مذکور در این ماده،کفایت امر را بنماید، مؤدیان مزبور ملزم به تهیه و تسلیم صورت های جداگانه نخواهند بود، لیکن می توانند به منظور رفع ابهام احتمالی و یا ارائه اطلاعات بیشتر، علاوه بر اظهارنامه نسخه ای از حساب درآمد وهزینه ویا حساب سود وزیان خودرا نیز که به شرح فوق تنظیم نموده اند، بانضمام سایر یادداشت ها ومدارک موجود همراه اظهار نامه به اداره امور مالیاتی ذیربط تسلیم نمایند.))

11_ ماده 20 به شرح زیر اصلاح و تبصرهای با متن ذیل به آن الحاق می شود:
((ماده 20_ تخلف از تکالیف مقرر در این آیین نامه در موارد زیر موجب رد دفاتر می باشد.

1_ در صورتی که دفاتر ارائه شده به نحوی از پلمپ خارج شده ویا فاقد یک یا چند برگ باشد.

2_ عدم ثبت یک یا چند فعالیت مالی در دفاتر به شرط احراز

3_ ثبت تمام یا قسمتی از یک فعالیت در حاشیه

4_ ثبت تمام یا قسمتی از یک فعالیت (آرتیکل) بین سطور

5_ تراشیدن وپاک کردن ومحو کردن مندرجات دفاتر به منظور سوء استفاده

6_ جای سفید گذاشتن بیش از حد معمول در صفحات وسفید ماندن تمام صفحه در دفتر روزنامه ودفتر مشاغل به منظور سوء استفاده

7_ بستانکار شدن حساب های نقدی وبانکی، مگر اینکه حساب های بانکی با صورت حساب بانک مطابقت نماید ویا بستانکار شدن حساب های بانکی یا نقدی ناشی از تقدم وتأخر ثبت حساب ها باشد که در این صورت موجب رد دفتر نیست.

8_ تأخیر دفاتر روزنامه ومشاغل زاید بر حد مجاز مقرر در تبصره‌های 2، 3و 4 ماده 13 وتأخیر تحریر دفتر کل زاید بر حد مجاز مقرر در ماده 14 وتأخیر تحریر زاید بر حد مقرر در ماده 17 این آیین نامه

9_ عدم ثبت عملیات شعبه یا شعب در دفاتر مرکز طبق مقررات ماد 15 این آیین نامه

10_ اشتباه حساب حاصل در ثبت عملیات مؤسسه در صورتی که نسبت به اصلاح آن طبق مقررات تبصره ماده 11 این آیین نامه اقدام نشده باشد.

11_ در صورتی که مؤدیان مالیاتی حسب مورد از اوراق مخصوص موضوع ماده 169 قانون مالیاتهای مستقیم استفاده ننمایند.

12_ عدم ارائه آیین نامه ها یا دستورالعمل های کار ماشین وبرنامه های آن ونحوه کار با نرم افزارهای مالی مورد استفاده و همچنین عدم تسلیم خلاصه عملیات موضوع ماده 17 این آیین نامه در مهلت مقرر در آن ماده در مورد اشخاصی که از سیستم های الکترونیکی استفاده می نمایند.

13_ عدم ارائه یک یا چند جلد از دفاتر ثبت وپلمپ شده (ولو نانویس)

14_ استفاده از دفاتر ثبت وپلمپ شده سال های قبل (با توجه به مقررات ماده 13 این آیین نامه)

15_ عدم تطبیق مندرجات دفاتر با اطلاعات موجود در سیستم های الکترونیکی در مورد اشخاصی که از سیستم های مذکور استفاده می نمایند.

16_ ثبت هزینه ها ودرآمدها وهرنوع اعمال واقلام مالی غیر واقع در دفاتر به شرط احراز (توضیح آنکه ثبت هزینه هائی که وقوع آن محقق بوده اما به دلایل خاص قانون ی قابل قبول از حیث مالیاتی نیست و برگشت داده می شود، به منزله ثبت هزینه های غیر واقع تلقی نمی شود.)
تبصره – در مورد بند 6 این ماده چنانچه سفید ماندن جهت ثبت تراز افتتاحی باشد موجب رد دفاتر نخواهد بود و همچنین سفید ماندن ذیل صفحات دفتر در آخر هر روز یا هر هفته یا هر ماه به شرطی که اسناد دارای شماره ردیف بوده و قسمت سفید مانده با خط بسته شود، به اعتبار دفتر خللی وارد نمی آورد.

سید صفدر حسینی