مالیات شعب و نمایندگان شرکتهای خارجی ایران

· مالیات شعب و نمایندگان شرکتهای خارجی ایران
شماره: 232/1623/18921 تاریخ: 1385/5/19
به منظور ایجاد وحدت رویه در رسیدگی به پرونده‌های مالیاتی شعب و نمایندگی شرکتهای خارجی در ایران مقتضی است ماموران مالیاتی در رسیدگی‌های خود به این پرونده‌ها موارد ذیل را مورد توجه قرار دهند:
1. دفاتر نمایندگی و شعب شرکتهای خارجی که در اجرای قانون ثبت شرکتهای خارجی در ایران بابت فعالیتهای زیر به ثبت رسیده‌اند .
1-1. ارائه خدمات بعد از فروش کالا یا خدمات شرکت خارجی
2-1. انجام عملیات اجرایی قراردادهایی که بین اشخاص ایرانی و شرکت خارجی منعقد می‌شود .
3-1. بررسی و زمینه‌سازی برای سرمایه‌گذاری شرکت خارجی در ایران .
4-1. همکاری با شرکتهای فنی و مهندسی ایرانی .
5-1. افزایش صادرات غیرنفتی
6-1. ارائه خدمات فنی و مهندسی و انتقال دانش فنی
7-1. انجام فعالیتهایی که مجوز آن توسط دستگاههای دولتی که مجاز به صدور مجوز هستند صادر می‌گردد . از قبیل ارائه خدمات در زمینه‌های حمل و نقل ، بیمه و بازرسی کالا و بازاریابی و . . .
2. کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی (شرکتهای سهامی ، با مسئولیت محدود ، موسسات و . . .) که نمایندگی شرکتهای خارجی جزء فعالیتهای آنها می‌باشد و خود را به عنوان نماینده آن شرکت‌ها معرفی می‌نمایند .
3. در اجرای ماده 1 آئین نامه اجرایی قانون اجازه ثبت شعب یا نمایندگی شرکتهای خارجی در ایران مصوب 78/1/11 هیات محترم وزیران ، شرکتهای خارجی صرفاً در زمینه فعالیتهای مندرج در بند 1 قسمت الف فوق می‌تواند در ایران شعبه یا نمایندگی ثبت نمایند ، بنابر این ماموران مالیاتی در زمان رسیدگی گزارش توجیهی ثبت شرکت یا ادامه فعالیت شرکت را به استناد مواد 3 و 10 آئین نامه مذکور از شرکت خارجی اخذ نمایند .
4. در اجرای ماده 8 آئین نامه اجرایی ثبت شعب و نمایندگی شرکتهای خارجی و همچنین بند هـ ماده 2 آئین نامه اجرایی تبصره 4 قانون استفاده از خدمات تخصصی و حرفه‌ای حسابداران ذیصلاح به عنوان حسابدار رسمی ماموران مالیاتی مکلفند در فرم دعوت ارائه دفاتر و اسناد ومدارک در اجرای بند 2 ماده 97 از شعبه یا نمایندگی شرکتهای خارجی صورتهای مالی حسابرسی شده را درخواست نمایند .
5. نظر به این که یکی از شروط ثبت شعبه و نمایندگی خارجی در ایران به استناد ماده 5 آئین نامه اجرایی قانون اجازه ثبت شعب و نمایندگی شرکتهای خارجی در ایران اخذ مجوز از یکی از دستگاههای دولتی می‌باشد ، در زمان درخواست ارائه اسناد و مدارک مجوز مذکور را از شرکت مورد نظر اخذ نمایند .
6. طبق مفاد آئین نامه مزبور شعب شرکتهای خارجی مکلفند هر سال گزارش سالانه شرکت اصلی مشتمل بر گزارشهای مالی حسابرسی شده توسط حسابرسان مستقل مقیم در کشور متبوع را به دستگاه ذیربط (صادرکننده مجوز) ارائه نمایند بنابر این ماموران مالیاتی از طریق مکاتبه با دستگاههای ذیربط با رعایت مقررات نسبت به اخذ اطلاعات مربوط اقدام نمایند .
7. هر چند حکم تبصره 3 ماده 107 قانون مالیاتهای مستقیم شعب و نمایندگی‌های شرکتها و بانکهای خارجی در ایران که بدون داشتن حق انجام دادن معامله به امر بازاریابی و جمع آوری اطلاعات اقتصادی در ایران برای شرکت مادر اشتغال دارند و برای جبران مخارج خود از شرکت مادر وجوهی دریافت میکنند نسبت به آن وجوه مشمول مالیات نخواهند بود لیکن در خصوص فعالیت آنها در ایران توجه به نکات ذیل در انجام رسیدگیها ضروری می‌باشد .
1-7. برخی از شعب و نمایندگی شرکتهای خارجی علاوه بر انجام امور بازاریابی و جمع آوری اطلاعات برای شرکت اصلی (شرکت مادر) اقدام به امور بازاریابی و جمع آوری اطلاعات جهت سایر اشخاص خارجی نیز می‌نماید در این صورت فعالیتهای انجام شده بابت سایر اشخاص خارجی مشمول مالیات خواهد بود .
2-7. برخی از شعب و نمایندگی‌های شرکت خارجی در ایران علاوه بر بازاریابی و جمع آوری اطلاعات در زمینه خدمات پس از فروش نیز فعالیت دارند . در این صورت موضوع فعالیت خدمات پس از فروش از مصادیق تبصره 3 ماده 107 نبوده و شعبه شرکت خارجی علاوه بر درآمد حاصل از خدمات پس از فروش که احتمالاً در برخی موارد عاید آن خواهد شد در زمینه کمیسیونری خارجی نیز مشمول پرداخت مالیات می‌باشد .
3-7. برخی از شعب و نمایندگی شرکتهای خارجی هر چند طبق آگهی تاسیس در اداره ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی مجاز به فعالیت انتفاعی نمی‌باشند لیکن در مواردی ممکن است با ارائه پیش فاکتور و یا همچنین انعقاد قرارداد از طرف شرکت مادر در ایران فعالیت نمایند . توجه شود شعب و نمایندگی‌های مذکور مشمول حکم تبصره 3 ماده 107 نبوده و می‌بایست مطابق با شرایط حاکم بر قواعد بین‌المللی نمایندگی نسبت به شناسایی درآمد اقدام نمایند .
8. ماموران مالیاتی در اجرای تبصره 3 ماده 107 با رسیدگی به اسناد و مدارک شرکت و جمع آوری اطلاعات لازم از نحوه و چگونگی انجام فعالیت شرکت در ایران اطمینان حاصل نمایند ، در هر حال اگر جمع آوری اطلاعات منجر به آن شود که شرکت اصلی اقدام به فروش کالا و خدمات می‌نماید (فروش مستقیم) ، در چنین حالتی وضعیت شعبه همانند قبل نخواهد بود بلکه وارد فعالیت انتفاعی شده و یا این که شعبه مزبور باید نام شخص حقیقی یا حقوقی دیگری که امور نمایندگی فروش مستقیم را دارد معرفی کند .
9. طبق اصول و ضوابط و مقررات بین‌المللی هر گونه فعالیت نمایندگی در چارچوب قرارداد صورت می‌گیرد و مودیان مکلفند در اجرای قوانین مالیاتی قرارداد نمایندگی مربوط که مرتبط به اسناد و مدارک درآمد آنهاست در اختیار واحد مالیاتی قرار دهند .
10. مطابق نمونه قراردادهای بین‌المللی (OECD) و همچنین قوانین اجتناب از اخذ مالیات مضاعف بین ایران و سایر کشورها در صورتی که موسسه یک دولت متعاهد به طور مستقیم یا غیرمستقیم در اداره یا کنترل یا سرمایه یک موسسه دولت متعاهد دیگر شرکت داشته باشد یا همین اشخاص به طور مستقیم یا غیرمستقیم در اداره یا کنترل یا سرمایه موسسه یک دولت متعاهد دیگر شرکت داشته باشند و در هر یک از دو موسسه از لحاظ روابط تجاری یا مالی تحت شرایطی (‌مورد تراضی یا تحمیلی) با یکدیگر مربوط باشند که این شرایط با شرایطی که ممکن است بین موسسات مستقل برقرار شود متفاوت باشد . در این صورت منافعی را که در صورت فقدان این شرایط ممکن بود عاید یکی از موسسات گردد و عملاً به علت وجود همین شرایط عاید نشده است می‌توان جزء منافع این موسسه محسوب و در نتیجه مشمول مالیات نمود .
11. بنابر این در محاسبه درآمد و شناسایی سود می‌بایست اصول قانونی و ضوابط معامله در شرایط عادی رعایت شده باشد لذا مقرر می‌دارد ماموران مالیاتی ضمن بررسی موضوع ، نحوه و چگونگی ارتباط بین شعب و نمایندگی شرکت خارجی در ایران را با شرکت اصلی با توجه به مدارک و مستندات بدست آمده بررسی و در نتیجه از صحت و سقم قراردادهای نمایندگی و درآمدهای ابرازی به نحوی اطمینان حاصل نمایند .
با توجه به عرف بین‌المللی در خصوص فعالیتهای نمایندگی و دلالی ، قراردادهای به صورت هزینه به اضافه چند درصد(Cost p