تعلق مالیات موضوع ماده ۱۰۵ به سود خالص حاصل از مشارکت در پرتفوی سهام شرکت دیگر
شرکت مرغداران تهران (در سنوات 81 و 82) و مجتمع کشت و صنعت اشراق (در سال 1382) مقداری وجوه نقد به منظور مشارکت در پرتفوی سهام (سبد سهام) شرکت تکلم به آن شرکت پرداخت نموده اند تا شرکت اخیر بر اساس قراردادهای مشارکت تنظیمی به عنوان امین و با اختیارات کامل این منابع را در خرید و فروش سهام به کار انداخته و سود حاصله را پس از کسر مالیات مقطوع موضوع تبصره 1 ماده 143 قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفند ماه 1366 و اصلاحیه های بعدی (کسر شده در سازمان بورس) به نسبتهائی که در قرار دادها تعیین گردیده محاسبه و به عنوان سهم سود سرمایه گذاران به آنها پرداخت نماید. در این ارتباط ادارات امور مالیاتی درآمد شرکتهای شریک سبد سهام ناشی از نقل و انتقالات انجام شده را به استناد ماده 105 قانون مذکور مشمول مالیات تشخیص و مطالبه مالیات نموده اند که پرونده ها پس از طی مراحل قانون ی حل اختلاف با تسلیم شکایت از سوی شرکتهای مزبور در شعب مختلف شورای عالی مالیاتی مطرح و در این خصوص که آیا سود حاصل از مشارکت اشخاص در پرتفوی سهام که مشمول مالیات مقطوع موضوع تبصره 1 ماده 143 قانون پیش گفته شده است پس از پرداخت به شرکاء سبد سهام مشمول مالیات مجدد خواهد بود یا خیر؟ در شعب شورای عالی مالیاتی نظرات مختلفی اعلام گردیده، به طوری که رأی شعبه دوم شورای مزبور در مورد مالیات عملکرد 1382 شرکت مرغداران تهران (در جریان صدور) مبنی بر تائید تعلق مالیات موضوع ماده 105 به سهم سود خالص حاصل از مشارکت این شرکت در پرتفوی سهام شرکت تکلم با رأی شماره 11302- 201 مورخ 18 / 10 / 84 شعبه پنجم در مورد عملکرد سال 1381 همین شرکت (مرغداران تهران) و همچنین با رأی شعبه اول (در جریان صدور) درباره عملکرد سال 1382 مجتمع کشت و صنعت اشراق دائر بر نقض رأی مورد واخواهی به علت عدم کفایت رسیدگی و لزوم بررسی بیشتر نسبت به موضوع اختلاف،متفاوت می باشد. بنابراین حسب ارجاع ریاست شورای عالی مالیاتی در اجرای ماده 258 قانون مالیاتهای مستقیم، موضوع در جلسه مورخ 24 / 6 / 86 هیأت عمومی شورای عالی مالیاتی مطرح می باشد.
هیأت عمومی شورای عالی مالیاتی با بررسی و مطالعه سوابق امر و پس از بحث و تبادل نظر به شرح آتی اعلام رأی می نماید:
رأی اکثریت:
رأی شماره 11302- 201 مورخ 18 / 10 / 84 شعبه پنجم و رأی شعبه اول شورای عالی مالیاتی که مبتنی بر نقض رأی هیأت حل اختلاف مالیاتی مورد واخواهی به علت نقص رسیدگی و لزوم بررسی بیشتر هیأت حل اختلاف مالیاتی موضوع ماده 257 قانون مالیاتهای مستقیم، نسبت به مندرجات قراردادهای تنظیمی و نحوه تعامل بین طرفین قرارداد از حیث نوع عقد و مشارکت انجام شده (حق العمل کاری و …) و جلوگیری از تضاعف مالیات، و تطبیق موضوع با مقررات قانون ی از جمله تبصره 4 ماده 105 و مفاد تبصره 1 ماده 143 قانون مذکور پس از اصلاحیه مورخ 27 / 11 / 80 ،منطبق با اصول و موازین قانون ی تشخیص داده شد.
سید محمود حمیدی- محمد علی سعیدزاده- بهروز دادخواه تهرانی- غلامرضا نوری- اسماعیل ملکان- محمد علی تراب زاده- اسماعیل اسماعیلی
نظر اقلیت:
چنانچه در اجرای آراء یاد شده شعب پنجم و یکم شورای عالی مالیاتی، هیأت حل اختلاف مالیاتی موضوع ماده 257 قانون مالیاتهای مستقیم احراز نماید از وجوه سپرده شده توسط شرکتهای مرغداران تهران و مجتمع کشت و صنعت اشراق به شرکت معامله گر در بورس اوراق بهادار یعنی شرکت تکلم برای مشارکت در سبد سهام آن به صورت قرارداد مضاربه و یا صور دیگر مشارکت استفاده شده و سود حاصله به نسبت مندرج در قراردادهای تنظیمی فیمابین پس از کسر مالیات نقل و انتقال سهام که به نام شرکت تکلم پرداخت شده بین آنها تقسیم گردیده است، در این حالت به نظر اینجانبان سود دریافتی شرکتهای فوق الذکر از شرکت تکلم به لحاظ اینکه سود مذکور ارتباطی با تبصره یک ماده 143 قانون مالیاتهای مستقیم نداشته و از مصادیق سود سهام موضوع تبصره 4 ماده 105 قانون مالیاتهای مستقیم نبوده تا مشمول مالیات دیگری نگردد، در شرکتهای دریافت کننده سود به هنگام تسلیم اظهارنامه به نرخ 25 % مقرر در ماده 105 قانون مالیاتهای مستقیم مشمول مالیات می باشد.
علی اکبر نوربخش- حسن عباسی پناه